|
|
a :: b :: c :: ć :: d :: e :: f :: g :: h :: i :: j :: k :: l :: ł :: m :: n :: o :: ó :: p :: r :: s :: ś :: t :: u :: v :: w :: x :: y :: z :: ż
Życzeń na tą literę: 60 Anna nie slyszala skrzypniecia drzwi. Mimo kilku godzin snu czula teraz wieksze znuzenie niz z rana po zle przespanej nocy. Obudzila sie o wczesnym zmierzchu. Z poczatku, zaskoczona pelnym, porywistym szumem wiatru, ujrzawszy w glebi za oknem zarys plota i drzewo o czarnych, gnacych sie galeziach, nie mogla zorientowac sie, gdzie sie znajduje. Nie zdazyla sie jeszcze przyzwyczaic do tej duzej, obcej izby tak roznej od pokoju, ktory ostatnio zamieszkiwala. Gdy o podobnej godzinie budzila sie w Warszawie, widziala przez zmetniala szybe zalosnie obwisla rynne, dalej obdrapana sciane pelna jakichs niepotrzebnych gzymsow i ozdob, watlych balkonikow i okien przybranych wiotkimi firankami, jeszcze wyzej czarny, wilgotny, gesto polatany dach, smetne dymniki uwiklane w pajeczynowe nitki drutow radiowych, a nad tym wszystkim doskonale zharmonizowany z caloscia, w bezruchu zastygly, jakby ze starej ilustracji wyciety plat nieba. Gdy nadchodzil przedwczesny zmierzch brzydkich dni, a drobny deszczyk zacinal z ukosa, wowczas dymniki szamotaly sie apatycznie, potem z rosnacym mrokiem zapadal ospaly spokoj, tylko wiatr uwieziony pomiedzy murami belkotal ptrzytlumionym oddechem.
Tak w ciagu wielu miesiecy zzyla sie z tym obrazem, ze nim zdazyla teraz podniesc powieki, byla pewna, ze taki wlasnie widok narzuci sie jej oczom. Pomyslala, ze bedzie musiala zaraz ubrac sie i wyjsc na ulice. Zaczela sie nawet zastanawiac, czy nie powinna zmienic dzielnicy. Moze jeszcze raz sprobowac srodmiescia? Moze... Westchnela ciezko. Gdybyz mozna bylo schronic sie przed tym wszystkim w sen dlugi i twardy!
Ale kiedy po chwili zdala sobie sprawe, ze nie jest juz w Warszawie - nie odczula ulgi. Dochodzila piata. Za godzine - obliczyla szybko - powinien przyjsc kierownik poczty. Znowu bedzie klac dogorywajaca zone... Usiadla na lozku, wsunela stopy w rozdeptane pantofle. W pokoju bylo zimno, powietrze przesiakniete wilgocia czynilo chlod obslizglym i lepkim. Drzac narzucila szlafrok, pamietajacy jeszcze lepsze czasy, i podeszla do toalety.
Spojrzawszy w lustro wzdrygnela sie. Nie mogla patrzec na siebie bez wstretu i przestrachu. Ostatnich kilka lat zmienilo ja zupelnie. Czasami miala wrazenie, ze kazdy dzien, kazda noc posuwaja naprzod dzielo zniszczenia. Nieraz, budzac sie z rana, zrywala sie pospiesznie z lozka i jeszcze oczy majac zaklejone od snu biegla do lustra. Starosc, nie, to nie o nia chodzilo. Niedawno przekroczyla wprawdzie czterdziestke, ale nie wygladala na wiecej lat. Zmienial sie tylko wyraz jej twarzy. Zarys policzkow niegdys tak delikatny ulegl trywialnemu znieksztalceniu, usta ukladaly sie w przykry, wyuzdany grymas, oczy stracily wilgotny, miekki polysk. Anna czula, ze moze teraz pociagac tylko natury chore i instynkty znieprawione. Ruchy, glos, spojrzenia, wszystko w niej obiecywalo rozpuste. Ile tez razy w oczach zaczepionych mezczyzn wyczytala nietajony odruch niecheci i pogardy. Ile brutalnych slow uderzylo ja po twarzy. Brali ja ci, ktorych twarze byly napietnowane tymi samymi znakami, co i ona. Pekaly wobec niej wszelkie hamulce, opadaly maski, rwala sie w strzepy ukladnosc, brudny klab ciemnych pozadan wyciekal z obnazonych cial, jak ropa plynaca z odkrytej rany, oplatywal ja swymi mackami, chlonal i ssal. Czasami przeciez znajdowala nieomal zadowolenie w tym calkowitym i ostatecznym upadku. Czegoz moze od zycia zadac kobieta, od ktorej nikt procz krotkiej, nedznie oplaconej chwili rozkoszy niczego nie zadal? Nic sie juz stac nie moze. Zanurzyc sie wiec w te otchlan, dosiegnac samego dna... Z pewnoscia te wlasnie zgode na wszystko wyczytal w jej oczach Litowka, gdy bawiac przed tygodniem w Warszawie spotkal Anne na ulicy.
Zdziwila sie, ze ja poznal. Nie widzieli sie bowiem od dziesieciu przynajmniej lat. Stare dzieje ich laczyly. Anna zyla wowczas z Morawcem, stawiajacym pierwsze dopiero kroki na terenie stolicy. Roman byl mlodszy od niej, mial dwadziescia kilka lat, podobal sie jej. Pociagal zuchwaloscia, mocnym cialem, energia i tym nieuchwytnym blyskiem w oczach, ktory raz wydawal sie cierpieniem, a kiedy indziej okrucienstwem. Niewiele wiedziala o jego przeszlosci, prawdopodobnie burzliwej. Nie zwierzal sie. Bedac szczerym, umial jednoczesnie byc skrytym. Czym obecnie zajmowal sie - to oczywiscie wiedziala. Ale to jej nie przeszkadzalo. Wierzyla, ze nie potknie sie. Pieniedzy mial zawsze pod dostatkiem. Miala wiec spokoj, nie potrzebowala chodzic po ulicy. W tym wlasnie czasie zaczal organizowac pierwsza swoja bande. Pewnego dnia przyprowadzil nowego kompana. Byl to Litowka. Przez kilka miesiecy chodzili na roboty razem i z kilku jeszcze innymi. Wkrotce jednak skonczylo sie to wszystko. Po jakiejs grubszej, krwawo zakonczonej historii, banda Morawca rozpadla sie. Paru chlopcow wpadlo, dostali po kilkanascie lat ciezkiego wiezienia. O Romanie sluch przepadl, zniknal rowniez Litowka.
Spotkala go teraz dopiero. Dowiedziala sie, ze Morawca od lat juz nie widzial i w ogole od dawna, zaraz po tamtej awanturze, skonczyl z podobnymi sprawami. Nie mial ochoty - wyznal - powedrowac na szubienice albo zginac w wiezieniu. Nie kazdy ma szczescie Morawca. Zreszta i jego szczescie moze pewnego pieknego dnia prysnac jak lupinka. Osiedlil sie wiec na kresach wschodnich. Za pieniadze, ktore mu przypadly z podzialu, wybudowal domek i urzadzil sklep z wyszynkiem.
Zadowolony byl ze spotkania. Zaproponowal kolacje. Wstapili razem do baru. Ciagle opowiadal o sobie. Ale Anna wiedziala, ze szybko zdal sobie sprawe z sytuacji, w jakiej sie znajdowala. Nie potrzebowal pytac. Byla ubrana zle, z tandetna jaskrawoscia, wygladala niezdrowo; chciwie, choc starala sie panowac nad ruchami, rzucila sie na gorace jedzenie. Gdy zaproponowal jej wyjazd do Sedelnik w wiadomym celu, zgodzila sie bez wahania. Nie miala nic do stracenia. W Warszawie czekal ja tylko glod, a w niedalekiej przyszlosci szpital lub zebranina pod kosciolem. Ludzie? Uwazala, ze wszedzie sa ci sami, jednakowo zli. Wolala wiec o tym nie myslec, cieszyc sie raczej, ze znajdzie sie na wsi. W pewnym momencie, gdy wyobrazila sobie pola i lasy, krajobraz od tylu lat nie widziany, odzyly w niej bolesnym szarpnieciem najdawniejsze, rzadko budzace sie wspomnienia. Wychynal z mroku czasu dzien wycieczki za miasto: niebo pogodne, zapach jasminow, droga ocieniona rozlozystymi kasztanami, ujadanie psow... Ale zanim posrod tych migawkowych obrazow zdazyla zarysowac sie smiejaca twarz Pawla Siechenia, Anna wstala szybko i spytala Litowke: zatanczymy? W jego ciezkich ramionach, pod goracym, wodka przepojonym oddechem, znikly oczy i usta, ktorych wolala z odleglosci lat nie wywolywac.
Zabawili w lokalu do poznego wieczora. Potem, po nocy, ktora dala Annie przedsmak tego, co ja czeka w Sedelnikach, wyjechali.
Wies powitala ja wichura i deszczem Z rezygnacja pomyslalam, ze nie wybrne z tego. Zadawal pytania w sposob bezwzglednie wymagajacy odpowiedzi, mnie zas wychodzilo zupelnie co innego, niz sobie zyczylam. Poddalam sie.
- Niech pan odda te szmate - powiedzialam, wyjmujac mu z reki apaszke Basienki. - zeby potem nie bylo, ze trzymaly pana jakies czynniki materialne. Gdybym chciala wytlumaczyc panu, o co mi chodzi, w sposob zrozumialy i w miare moznosci dyplomatycznie, musialabym gledzic godzine. A przysiegne, ze pan nie ma czasu!
- A gdyby pani sprobowala niedyplomatycznie...?
Niepojetym dla mnie sposobem ruszylismy dalej na te przechadzke razem.
- Dziwie sie, ze chce pan wyjasnic te wszystkie brednie, ktore mi sie wyrwaly - powiedzialam z niesmakiem. - Nie wszystko panu jedno?
- Nie. Jezeli ktos mowi do mnie zaskakujace brednie... Przepraszam, nie chcialem byc niegrzeczny, ale pani sama tak to okreslila... to musze poznac ich przyczyny i cel. Lubie zrozumiec zachodzace wokol mnie zjawiska.
- Bardzo uciazliwe upodobanie. Ma pan za duzo czasu.
- Przeciwnie, mam za malo czasu.
- To co pan, w takim razie, robi na tym skwerku?
- Usiluje wydrzec z pani wytlumaczenie rzadko spotykanej reakcji na odzyskanie zgubionego przedmiotu.
Zdenerwowal mnie ten upor.
- To nie byla reakcja na przedmiot, tylko reakcja na pana - powiedzialam z irytacja. - Co pan sobie wyobraza, ze ja sobie wyobrazam, ze pan nie wie, jak pan wyglada?!...
Jak bylo do przewidzenia, zglupialam do reszty i wyglosilam wszystko to, od czego z najwieksza starannoscia usilowalam sie powstrzymac. Ciezkiej pretensji, nie wiadomo, do niego czy do losu, nie staralam sie nawet ukrywac.
- No dobrze - zgodzil sie. - Zalozmy, ze ma pani racje, chociaz moim zdaniem bardzo pani przesadza. Ale nie rozumiem, w czym pani przeszkadza moj wyglad.
- W czepianiu sie pana - wyjasnilam. - Nie moge sie czepiac czlowieka, ktoremu nosem wychodza czepiajace sie go kobiety. Dla mnie jest pan nieopisanie atrakcyjny w zupelnie innym sensie.
Od tego innego sensu skolowacialam calkowicie, bo uswiadomilam sobie, ze nie moge mu zdradzic ani swoich spostrzezen, ani przyczyn, dla ktorych taki facet jak on jest dla mnie bezcenny. Moja namietnosc do sensacji, zagadek i tajemnic musiala pozostac nieuzasadniona, bo jakze mialam mu powiedziec, ze ja to wszystko pisze, ja nic nie pisze, ja jestem Basienka, uzeram sie z mezem i robie wzory na tkaniny! Nieslychanie trudno bylo go zbic z tematu, na domiar zlego podobal mi sie coraz bardziej, odnosilam wrazenie, ze ja mu sie podobam coraz mniej, sobie podobalam sie rowniez coraz mniej i ogolnie biorac zapadlam sie w jakies grzezawisko umyslowe, z ktorego wydobyc mnie juz nie mogla zadna ludzka sila.
- Z tego, co pani mowi, wynika, ze lubi pani tajemnicze wydarzenia - powiedzial tonem, w ktorym dawal sie wyczuc jakby odcien nagany. Zdziwilo mnie to, a jeszcze bardziej mnie zdziwilo, ze z tego, co mowie, w ogole dla niego cos wynika.
- Lubie - przyswiadczylam. - A pan nie?
- Nie. Nie widze w nich nic przyjemnego. Zazwyczaj bywaja bardzo meczace.
- Mozliwe, ale meczyc sie tez lubie. To sie nawet szczesliwie sklada, bo przez cale zycie spotykaja mnie rozmaite sensacyjne idiotyzmy, nieznosne dla normalnych ludzi. Jest to tak nagminne, ze zbyt dlugi spokoj zawsze mi sie wydaje podejrzany.
- I jeszcze pani malo? Jeszcze ma pani nadzieje na wiecej?
- Oczywiscie! Rozrywek nigdy za wiele, a spokojne zycie odbiera mi inwencje i dobry humor.
- Wyglada pani na osobe, ktorej nigdy nie brakuje inwencji i dobrego humoru...
- Skad pan wie, jak wygladam, skoro widuje mnie pan tutaj po ciemku?
- A skad pani wie, jak ja wygladam? Poza tym wystarczy zamienic z pania kilka slow, zeby rozpoznac pewne pani cechy nawet w egipskich ciemnosciach. Rzadko sie spotyka osoby tak pelne zycia jak pani.
- Mowi pan to w taki sposob, jakby uwazal pan to za gigantyczna wade - zauwazylam krytycznie. - Aktywnosc charakteru zawsze wydawala mi sie zaleta.
- Mnie rowniez. Mozliwe, ze dostrzegla pani w moim tonie pewna dezaprobate, bo mowiac to, myslalem rownoczesnie o sposobach wydatkowania takiej energii i aktywnosci. Sposobach, ktore prowadza niekiedy do dosc ponurych rezultatow...
Mialam wrazenie, ze w kotlujacy sie we mnie chaos wdarlo sie nagle jakies ostrzegawcze swiatlo. |
|